MHA-Yetim Vakfı, her yıl ramazan ayının 15. günü idrak edilen Dünya Yetimler Günün münasebetiyle yaşadığımız çağın insanlık karnesini gözler önüne serdi. Vakfın Başkanı Murat Yılmaz tarafından açıklanan Sokak Çocukları Raporu’na göre dünyada her gün 22 bin çocuk yoksulluktan ölürken 100 milyondan fazlası sokaklarda yaşıyor.
Yetim Vakfı Başkanı Murat Yılmaz tarafından kamuoyuna duyurulan ‘Sokak Çocukları Raporu’ dünyanın dört bir yanında yaşanan insanlık trajedisini rakamlarla gün yüzüne çıkardı. Rapora göre, dünyada her gün 22 bin çocuk yoksulluk sebebiyle vefat ederken 100 milyondan fazlası sokaklarda yaşıyor, 200 milyonu aşkın çocuk ise işçi olarak çalışıyor. Başkan Murat Yılmaz, İstanbul Üniversitesi Rektörlüğündeki Mavi Salon’da düzenlenen basın toplantısında, dünya üzerinde her dört çocuktan birinin savaş, çatışma ve felaketlerden etkilenen ülkelerden birinde yaşadığını, 1 milyar çocuğun çok boyutlu yoksullukla yüz yüze olduğunu söyledi.
200 Milyon Çocuk Çalışmak Zorunda
Başkan Yılmaz, dünyada yaklaşık 200 milyona yakın çocuğun çalışmak zorunda kaldığını, sayıları 80 milyona varan mültecilerin yarısını da yine çocukların oluşturduğuna dikkati çekerek sözlerini şöyle sürdürdü: “Bu başlıklara dahil olan çocukların önemli bir kısmı da sosyal yetimler olarak adlandırılmaktadır. Bu şekilde bakıldığında 2,5 milyarlık dünya çocuk nüfusunun yüzde 40’ını oluşturan 1 milyar çocuğun yetim statüsünde olduğunu söyleyebiliriz.”
Acı Tablo Yok Sayılıyor
Yılmaz, raporun hazırlık sürecinde araştırmacıların net rakamlara ulaşmakta zorlandığına dikkati çekerek dünya genelinde adeta çocuklara yaşatılan acıların yok sayıldığını üzülerek gördüklerini vurguladı. Yetim Vakfı olarak böylesi bir duruma asla katlanamayacakları için dünyada yaşanan drama dikkat çekmek amacıyla sokak çocuklarına odaklandıklarını belirten Başkan Yılmaz raporda, çocukları sokağa iten sebepleri, sokakta karşılaştıkları problemleri, dünyada ve Türkiye’de sokak çocuklarının içinde bulunduğu şartları, sivil toplum kuruluşlarının ve devletlerin bu konuda neler yaptıklarını araştırmaya çalıştıklarını ifade etti.
4,5 Milyon Depremzede Çocuk
Diğer yandan Başkan Yılmaz, Kahramanmaraş merkezli depremlerden 4,5 milyon çocuğun etkilendiğini kaydeden Yılmaz, şöyle devam etti: “Enkaz altında vefat eden çocuklarımız olduğu gibi ebeveynlerini kaybederek yetim ve öksüz kalan çocuklarımızın sayıları da az değildir. Bununla birlikte koruyucu aile olabilmek için Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığına yapılan 350 bin başvuru, çocuklarımıza sahip çıkma anlamında oldukça manidardır. Yetim Vakfı olarak bizler de acil insani yardımlar ve psiko-sosyal destek anlamında ilk günden beri deprem bölgelerinde yaraları sarmaya devam ediyoruz. Bugüne kadar 30 milyonda TL değerinde 55 TIR dolusu yardım malzemesini bölgeye ulaştırdık. Bölgedeki çocuklara yönelik psikososyal destek etkinliklerimiz ise 5 ayrı noktada haftalardır aralıksız sürüyor. Her şey normale dönünceye kadar bölgede olacağız.”
Yetim Vakfı Sokak Çocukları Raporundan Bazı Çözüm Önerileri:
Birey Olarak Ne Yapılabilir?
- Sokak çocuklarının maruz kaldıkları sözel ve psikolojik şiddeti önlemek için birey olarak kendimizden başlayarak yakın çevremizi bilgilendirebiliriz.
- Sokak çocukları için devlet eliyle veya sivil toplum kuruluşları tarafından yürütülen iyilik çalışmalarına destek olabiliriz.
Sivil Toplum Kuruluşları Olarak Ne Yapılabilir? - Çocukların sokakta maruz kaldıkları sözel ve psikolojik şiddet konusunda kamuoyunu bilgilendirme çalışmaları yürütülebilir.
- Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’yla birlikte koruyucu ve önleyici müdahalelerin yanı sıra sokak çocuklarının problemlerine yönelik ülke genelinde projeler geliştirilebilir ve başlangıç olarak büyük şehirler tercih edilebilir.
- Sivil toplum çalışmalarının projeleri çeşitlendirilebilir. Sokak tabanlı, koruyucu önleyici ve savunuculuk faaliyetleri arttırılabilir. Sivil toplum kuruluşları ve devlet işbirliğiyle çocuk destek merkezleri iyileştirilebilir.
- Sokak çocuklarının topluma entegrasyonu sağlanabilir. Bu konuda akademik çalışmalar yapılabilir.
Devlet Olarak Ne Yapılabilir? - Çocukları sokağa iten sebeplere engel olunarak ilk başta koruyucu önleyici çalışmalar yapılmalıdır.
- Sokak çocukları hakkında güncel ve nitelikli çalışmalar yürütülebilir. Bu ihtiyacın giderilmesi için sokak çocukları hakkında il yönetimlerince araştırma yapılarak bu çocukların sayıları, yaşam alanları, ihtiyaçları ve durumları tespit edilebilir ve her il için sivil toplum kuruluşları işbirliğiyle eylem planları yapılabilir.
- Yurtlarda çalışan görevlilere, çocuk psikolojisi ve dezavantajlı gruplarla çalışmak konularında hizmet içi eğitimler verilebilir.
- Sokak çocukları yaşadıkları olumsuz ortam ve maruz kaldıkları zorluklar sebebiyle psikolojik güçlükler, fiziksel hastalıklar yaşayabilmektedir. Bununla ilgili olarak Sağlık Bakanlığı ve sivil toplum kuruluşları işbirliğiyle tarama ve tedavi çalışmaları yapılabilir.
- Çocukların sokakta çalışmasının önüne geçebilmek için maddî durumu yetersiz ailelerin çocukları takip edilip bu konuda kendilerine maddî destek ve eğitim desteği verilebilir.
- Aile içi şiddet, boşanma ve ebeveyn kaybı yaşayan çocuklar “okul, öğretmen ve muhtarlık” işbirliğiyle tespit edilip Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından takip edilerek desteklenebilir.
- Çocukların sokakta kaldıkları izbe, terkedilmiş yerler denetlenerek burada kalmalarının önüne geçilebilir.
- Çocukları suça ve madde kullanımına iten çete ve mafyavari oluşumlara engel olunabilir.
- Madde bağımlılığı olan çocuklar tedavi edilebilir.
- Yaşları büyük çocuklar istedikleri meslek kurslarına yönlendirilebilir ve istihdam edilebilir.
- Bu çocuklar, maddî durumu yetersiz, tek ebeveynli, çok çocuklu ailelerden başlamak üzere psikolog, psikolojik danışman, psikiyatrist ve sosyal hizmet uzmanları tarafından düzenli olarak takip edilip desteklenebilir.
- Büyük şehirlere göçü önleyecek çalışmalar planlanabilir ve düzensiz kentleşme, göç ve ekonomik şartlara bağlı olarak çocukların sokağa düşmeleri engellenebilir.
- Sokaktaki çocukların aileleri tespit edilerek aile sorunlarının çözülmesi konusunda kendilerine danışmanlık hizmeti verilebilir.